De uitrusting van Dick Harrewijn: 'Het juiste moment op de juiste plaats'

'De Nieuwe Wildernis', 'Onze Natuur', 'Silence of the Tides'…het zijn drie kenmerkende producties waarin het fantastische camerawerk van Dick Harrewijn te bewonderen is. In deze aflevering van 'De uitrusting van' vertelt hij over zijn droombaan en hoe de techniek (altijd in dienst van het verhaal) hem daarbij helpt. "Het draait allemaal om geduld, kennis en het juiste moment."

Alle edities

AV-Entertainment Nr1 2024
AV-Entertainment Nr6 2023
AV-Entertainment Nr5 2023
AV-Entertainment Nr4 2023
AV-Entertainment Nr3 2023
AV-Entertainment Nr2 2023
AV-Entertainment Nr1 2023
AV-Entertainment Nr6 2022
AV-Entertainment Nr5 2022
AV-Entertainment Nr4 2022
AV-Entertainment Nr3 2022
AV-Entertainment Nr2 2022
AV-Entertainment Nr1 2022
AV-Entertainment Nr6 2021
AV-Entertainment Nr5 2021
AV-Entertainment Nr4 2021
AV-Entertainment Nr3 2021
AV-Entertainment Nr2 2021
AV-Entertainment Nr1 2021
AV-Entertainment Nr6 2020
AV-Entertainment Nr5 2020
AV-Entertainment Nr4 2020
AV-Entertainment Nr3 2020
AV-Entertainment Nr2 2020
AV-Entertainment Nr1 2020
AV-Entertainment Nr6 2019
AV-Entertainment Nr5 2019
AV-Entertainment Nr4 2019
AV-Entertainment Nr3 2019
AV-Entertainment Nr2 2019
AV-Entertainment Nr1 2019
AV-Entertainment Nr6 2018
AV-Entertainment Nr5 2018
AV-Entertainment Nr4 2018
AV-Entertainment Nr3 2018
AV-Entertainment Nr2 2018
AV-Entertainment Nr1 2018
AV-Entertainment Nr6 2017
AV-Entertainment Nr5 2017
AV-Entertainment Nr4 2017
AV-Entertainment Nr3 2017
AV-Entertainment Nr2 2017
AV-Entertainment Nr1 2017
AV-Entertainment Nr6 2016
AV-Entertainment Nr5 2016
AV-Entertainment Nr4 2016
AV-Entertainment Nr3 2016
AV-Entertainment Nr2 2016
AV-Entertainment Nr1 2016
AV-Entertainment Nr6 2015
AV-Entertainment Nr5 2015
AV-Entertainment Nr4 2015
AV-Entertainment Nr3 2015
AV-Entertainment Nr2 2015
AV-Entertainment Nr1 2015
AV-Entertainment Nr6 2014
AV-Entertainment Nr5 2014
AV-Entertainment Nr4 2014
AV-Entertainment Nr3 2014
AV-Entertainment Nr2 2014
AV-Entertainment Nr1 2014
AV-Entertainment Nr6 2013
AV-Entertainment Nr5 2013
AV-Entertainment Nr4 2013
AV-Entertainment Nr3 2013
AV-Entertainment Nr2 2013
AV-Entertainment Nr1 2013
AV-Entertainment Nr6 2012
AV-Entertainment Nr5 2012
AV-Entertainment Nr4 2012
AV-Entertainment Nr3 2012
AV-Entertainment Nr2 2012
AV-Entertainment Nr1 2012
AV-Entertainment Nr6 2011
AV-Entertainment Nr5 2011
AV-Entertainment Nr4 2011
AV-Entertainment Nr3 2011
AV-Entertainment Nr2 2011
AV-Entertainment Nr1 2011
AV-Entertainment Nr6 2010
AV-Entertainment Nr5 2010
AV-Entertainment Nr4 2010
AV-Entertainment Nr3 2010
AV-Entertainment Nr2 2010
AV-Entertainment Nr1 2010
AV-Entertainment Nr6 2009
AV-Entertainment Nr5 2009
AV-Entertainment Nr4 2009
AV-Entertainment Nr3 2009
AV-Entertainment Nr2 2009
AV-Entertainment Nr1 2009
AV-Entertainment Nr6 2008
AV-Entertainment Nr5 2008
AV-Entertainment Nr4 2008
AV-Entertainment Nr3 2008
AV-Entertainment Nr2 2008
AV-Entertainment Nr1 2008
AV-Entertainment Nr6 2007
AV-Entertainment Nr5 2007
AV-Entertainment Nr4 2007
AV-Entertainment Nr3 2007
AV-Entertainment Nr2 2007
AV-Entertainment Nr1 2007
AV-Entertainment Nr6 2006
AV-Entertainment Nr5 2006
AV-Entertainment Nr4 2006
AV-Entertainment Nr3 2006
AV-Entertainment Nr2 2006
AV-Entertainment Nr1 2006
AV-Entertainment Nr1 2005

De uitrusting van Dick Harrewijn: 'Het juiste moment op de juiste plaats'

Magazines | AV-Entertainment Nr4 2022

Interview

De uitrusting van Dick Harrewijn
‘Het juiste moment op de juiste plaats’

‘De Nieuwe Wildernis’, ‘Onze Natuur’, ‘Silence of the Tides’…het zijn drie kenmerkende producties waarin het fantastische camerawerk van Dick Harrewijn te bewonderen is. In deze aflevering van ‘De uitrusting van’ vertelt hij over zijn droombaan en hoe de techniek (altijd in dienst van het verhaal) hem daarbij helpt. “Het draait allemaal om geduld, kennis en het juiste moment.”

Wie kijkt naar zijn website (www.dickharrewijn.nl), de producties waaraan hij werkt of gewerkt heeft en de foto’s waarop hij in actie te zien is, zal Dick Harrewijn wellicht snel het label ‘natuurfilmer’ opplakken. Dat is echter een omschrijving waartegen hij zelf stiekem een beetje vecht. Hij ziet zichzelf vooral als een cinematographer/cameraman met een grote liefde voor de natuur. “Bij de titel natuurfilmer denk ik vooral een iemand die niets anders filmt dan natuur”, geeft hij aan. “De afgelopen tien jaar bestond mijn werk dan wel vooral uit natuurfilms, maar ik zie mijn werk daar niet veel verschillen van camerawerk voor een documentaire of soms zelfs drama. Ik zie het werk hoofdzakelijk als het vertellen van een verhaal via beelden, waarbij het verhaal altijd leidend is.” Vanuit dat verhaal maakt Harrewijn zijn keuzes voor licht, ruimte en compositie. “Door middel van compositie en kader probeer ik emoties toe te voegen wanneer dat voor het verhaal interessant is, soms met technieken die bekend zijn vanuit dramafilms”, vertelt hij. “Mijn keuze voor licht is daarbij vaak het tegenovergestelde van wat een natuurliefhebber of vogelaar zou doen. Dat leverde al regelmatig leuke discussies op.”

Bij de meeste projecten draagt Harrewijn de titel ‘Director of Photography’,vrij vertaald ‘regisseur van het beeld’. “Voor een film als Silence of the Tides is die titel zeer van toepassing, maar bij pure natuurfilmprojecten waar ik aan werkte omvat die titel soms minder dan ik eigenlijk toevoeg”, legt hij uit. “Bij dergelijke projecten is er geen regisseur die over mijn schouder meekijkt. Er is misschien niet eens een script voor de scène die ik probeer te maken. Dat script, het verhaal, dat zit in mijn hoofd. Ik maak van dat verhaal een decoupage en probeer vervolgens dat in beelden vast te leggen. Ik breng een debrief over naar de regisseur en/of editor en zelfs daar ben ik soms nog actief betrokken in de opzet van het verhaal. Dat gaat veel verder dan een cameraman voor de meeste documentaireprojecten zou doen.”

De Nieuwe Wildernis
De liefde voor natuur was er bij Harrewijn van kinds af aan al. Opgegroeid in een familie met natuurmensen was dat misschien wel voor de hand liggend. “De liefde voor film volgde later en een droom die twee te combineren volgde snel daarop”, vertelt hij. “Via een filmopleiding hoopte ik een weg te vinden in de internationale natuurfilmwereld.” Na de opleiding was hij actief op zoek naar een ingang en keek hij zelfs al naar de mogelijkheid om te verhuizen naar Bristol, het hart van de natuurfilmindustrie. In diezelfde periode startte producent EMS Films echter met een film over de Oostvaardersplassen, de eerste grote natuurfilm voor de bioscoop. “Mij werd een plekje in het team gegund en drie jaar lang werkten we aan de film De Nieuwe Wildernis. Het succes van die film met ruim 800.000 bioscoopbezoekers creëerde een mogelijkheid tot meer natuurfilms binnen Nederland. Sinds De Nieuwe Wildernis zijn er veel bioscoopnatuurfilms gemaakt in Nederland en ik heb aan een aantal heel mooie daarvan mogen bijdragen.”

Tweede Kamer
Harrewijn voelt zich thuis in de natuur, al werkte hij ook op heel andere plekken. Zo draaide hij eens een aantal dagen voor een serie over politiek in de Tweede Kamer. “Met mijn werk was niks mis, maar ik vind het niet erg dat die producent nooit meer gebeld heeft voor dat project. Ook hij had door dat ik die dagen misschien niet zo enthousiast beleefde als andere cameramannen waar hij vaker mee werkte”, bekent hij. “In de natuur ben ik veel meer op mijn plek. Ik weet veel over die natuur en de verhalen die zich daar afspelen interesseren mij persoonlijk veel. Die verhalen kunnen overbrengen motiveert dan nog eens extra.” De kennis van de natuur helpt hem veel in het productieproces: “Ze zeggen vaak dat je voor natuurfilms veel geduld moet hebben, maar ik ben van mening dat het meer een kwestie is van op het juiste moment op de juiste plek zijn. En dat juiste moment komt voort uit inzicht, kennis, informatie, begrijpen wat die natuur doet en hoe het werkt. En eigenlijk draaiden die draaidagen in de Tweede Kamer om dezelfde principes. Geduld, kennis en vooral om het juiste moment. Iemand met meer enthousiasme voor politiek zou daar misschien sneller de juiste keuzes maken dan ik zou doen.”

Eigen lens
De liefde voor natuur en voor het filmen heeft Harrewijn weten te bundelen in zijn werk. Hij heeft dan ook zijn absolute droombaan, geeft hij zelf aan: “Absoluut! Geen twee dagen zijn hetzelfde en ik kom op plekken waar ik zonder camera nooit zou komen. Avontuur, bijzondere ontmoetingen, natuur, mensen….fantastisch!” Daarbij is Harrewijn van nature ook zeer geïnteresseerd in techniek. Hij is altijd op zoek naar de beste manier om een verhaal te visualiseren. En is een technische oplossing er nog niet, dan bedenkt Harrewijn ‘m zelf wel. “Het gebruik van highspeed levert bijvoorbeeld altijd mooie beelden op, maar voor mij wordt het pas interessant als we dingen gaan zien die we met een gewone camera niet zien. Film je bijvoorbeeld twee vlinders die om elkaar heen fladderen met 1000fps, dan pas zal je zien dat ze elkaar betasten in de lucht, vleugels optillen en duidelijk de ander keuren als mogelijk geschikte partner. De techniek is dan in dienst van de vertelling. Mijn zoektocht naar de beste wijze om het verhaal te vertellen gaat zo ver dat ik zelfs een eigen lens ben gaan bouwen, samen met Edwin Schouten/Etkon. Ik wilde met kleine groothoeklensjes letterlijk in de macrowereld bewegen. Niet met een macrolens van afstand kijken, maar de kijker het gevoel te geven er zelf aanwezig te zijn. Daar is uiteindelijk mijn borescope lens uit geboren, de Hyperion Microshot.” Alle informatie over deze lens het ontstaan ervan vind je op www.dickharrewijn.com/microshot.

Het blijft voor Harrewijn overigens niet alleen bij het bedenken van die lens. Zo heeft hij in de afgelopen jaren camera’s omgebouwd om ze te kunnen riggen in vogelnestjes, custom onderdelen laten maken om een Sony Venice onder een F16 te bevestigen en camerasets ontworpen die opnemen bij beweging, zodat ze maandenlang in het veld kunnen staan zonder er naar om te hoeven kijken.

Bijzonder
Gevraagd naar zijn meest bijzondere productie tot nu toe, vertelt Harrewijn met liefde over Silence of the Tides, een intens cinematografisch portret waarin de continue ‘ademhaling’ van het Waddengebied centraal staat. Een film zonder voice-over en zonder muziek, over de relatie tussen mens en natuur in een puur visuele vertelling. “Voor deze film hebben regisseur Pieter-Rim de Kroon en ik een visuele vertelstijl ontwikkeld. We hebben besloten dat de camera niet beweegt, waardoor je teruggaat naar de basis; kijken en beleven. Geen ingewikkelde decoupage, maar de vertelling vaak in één of twee shots per scène. En daarnaast aandacht voor het geluid (Victor Dekker, red.) op het hoogste niveau, elk detail is te horen.”

Ook Onze Natuur, die binnenkort in première gaat is het vernoemen meer dan waard. “Drie jaar lang werkte ik mee aan dit project van het Vlaamse productiehuis Hotel Hungaria. Het allereerste natuurfilmproject van deze klasse in België. Van het Zwin aan zee tot diep in de Ardennen, met twee camerateams kriskras door België heen om te laten zien dat een overvol land als België nog altijd mooie en bijzondere natuur heeft. Het bleek een hele uitdaging, maar we zijn 'zo fier als ne gieter' op het eindresultaat.” De bioscoopfilm zal vanaf 21 september 2022 in de (Belgische) bioscopen te zien zijn en naar verwachting komt begin 2023 de zevendelige serie op de VRT.” Dit soort projecten is gigantisch. Zo telde Silence of the Tides zo’n 150 draaidagen en 80 reisdagen. Maar Onze Natuur spant de kroon met bijna 400 draaidagen per camerateam!

Keuzes
Sinds de release van de camera vier jaar geleden heeft Dick Harrewijn meer dan 600 draaidagen gehad met de Sony Venice 1. Die camera heeft zijn nadelen, zoals zijn gewicht en stroomgebruik, maar die nadelen verdwijnen als sneeuw voor de zon bij alle voordelen, weet hij: “Dat begint bij het beeld, de kleuren en highlights, de flexibiliteit in de (gecomprimeerde) RAW, etc. De keuze om zonder verlies van resolutie te kiezen voor een fullframe of s35 sensor zijn voor mij ook van grote waarde. Ik werk graag met prime lenzen en voor de meeste projecten kies ik voor de Sigma Cine Primes. Deze zijn het mooiste op fullframe. Maar een fullframe sensor is weer niet praktisch bij een telelens, zeker niet voor mijn Canon CN20 50-1000mm die enkel s35 dekt. Hogere framerates zijn in de natuur voor veel verhalen weer van grote waarde. De Venice 1 gaat tot 100fps in 4k, zonder extra compressie.”

Grotere waarde
Ook werkt Harrewijn zeer veel met specialistische camera’s zoals high speed met de Phantom Flex 4k. “Maar ook met drones zoals mijn Inspire2 en met diverse kleine camera’s als b-cam. Die laatste verstop ik bijvoorbeeld dicht bij het onderwerp. Voor mij is geen enkele camera de perfecte camera. Sterker nog, die perfecte camera zal ook nooit bestaan. Het ene project vraagt om een lichte compacte body, maar voor een project met veel telelens werk heb ik liever meer gewicht. Het ene project vraagt om de allermooiste highlights, de volgende om de hoogste framerates.” Op dit moment draait Harrewijn een serie over de Noordzee, waarbij veel gereisd moest worden. “Daarom hebben we gekozen voor een lichtere setup dan de Sony Venice en draai ik nu met een Sony FX9. Vaak is er een tweede body, een FX6, mee voor op de gimbal en voor de hogere framerates. Lenzen zijn voor mij eigenlijk van grotere waarde dan de camera. De lens bepaalt vaak veel meer van het karakter van het beeld en natuurlijk voor specialistische
toepassingen in de natuur komt er heel wat aan verschillende lenzen kijken. Denk aan de macrolenzen, mijn borescope lens of juist telelenzen tot aan 1500mm.”

Zware omstandigheden
Harrewijn vraagt bijzonder veel van zijn apparatuur, bijvoorbeeld door zijn spullen mee te nemen naar plekken die ronduit apparatuur-onvriendelijk zijn. Toch heeft hij zelden problemen die voortkomen uit zand, water, kou of hitte. “Goed voor de spullen zorgen en de grens weten te respecteren is daarbij van essentieel belang. Zeker wanneer ik werk op de meer afgelegen plekken”, geeft hij aan. “Ik heb wel veel specialistisch materiaal om spullen te beschermen. Alles woont bij mij in hoge kwaliteit Nanuk koffers, maar daarnaast heb ik een zeer uitgebreid scala
aan (veelal custom made) regenhoezen, stofhoezen en zandhoezen. En niet voor niets reis ik nooit zonder mijn zeer rijk gevulde 'cleaning' case.” Zout bleek in het verleden de grootste vijand allertijden. Ondanks dagelijks  schoonmaken van alle apparatuur na de draaidagen bij Silence of the Tides kon Harrewijn na 150 draaidagen op en rond de Waddenzee toch wat spullen afschrijven: “Elke draaidag eindigde met een schoonmaaksessie door de assistent, meestal inclusief een bad in de hotelkamer voor alle non-elektronica. Onder andere mijn Sachtler-statief, dat elke dertig draaidagen preventief even naar de service ging, heeft het project niet overleefd. Nu stonden we daar ook wel geregeld met statief en al in het water, dus ergens was het misschien ook wel te verwachten.”

Studio
Harrewijn geeft aan bij Silence of the Tides en Onze Natuur bewust te hebben gekozen voor Sigma Cine Prime lenzen. “De look en kwaliteit van de lenzen in combinatie met de (weather-sealed) bouw is voor mij een ultieme combinatie gebleken”, verklaart hij. Maar voor lang niet elk project zijn deze lenzen de mooiste, geeft hij verder aan. “Ik hou van vintage lenzen en voor sommige projecten gebruik ik liever mijn set oude Leica R lenzen of als het echt een vintage look mag hebben neem ik mijn set oude Mamiya 645 lenzen mee.” Verder geeft hij aan te beschikken over een eigen studioruimte. “Voor sommigen is het filmen in de studio voor een natuurfilm een grote verrassing, maar voor veel onderwerpen, zeker in macroformaat, is het bijna onvermijdelijk. In de studio de elementen kunnen controleren is soms goud waard. Maar de kunst om in de studio het licht, de setting en bovenal het diergedrag natuurlijk te krijgen is een specialisme waar ik in de afgelopen jaren veel ervaring in heb opgebouwd. Voor mij is de combinatie van studio en exterieur shots een beproefde manier gebleken om een verhaal in een scène op te bouwen. Bijvoorbeeld een scène over kleine dieren die leven onder een houtstapel of een scène over onder water leven in een groot een natuurgetrouw ingericht aquarium.”

Noordzee
Op dit moment draait Harrewijn actief voor een serie en bioscoopproductie over de Noordzee: De Wilde Noordzee. “ De serie, geproduceerd door Dutch Maritime Productions, bestaat uit vier afleveringen van 50 minuten én een anderhalf uur durende feature film. Zelfs mensen die de Noordzee denken te kennen gaan van hun stoel vallen met wat ik al voorbij heb zien komen aan onder water materiaal. Ikzelf mag het voor het deel boven water zorgen, zowel de natuur als de mensen. Het wordt weer heel bijzonder!”

De standaard camera package voor Onze Natuur

- Sony Venice 1 - 6K Fullframe cine camera 
- Sony A7s3 set voor lowlight
- Z-Cam E2 set voor remote operating en back-up camera
- DJI Inspire 2 drone met X5R Canon CN20 50-1000 mm cine lens 
- Sigma Cine Primes 14, 20, 24,35, 50, 85, 135
- Sigma 150-600 (custom PL mount) 
- Full set Sigma high speed cine primes van 14-135 mm
- Custom build borescope lens - Hyperion Microshot mk2
- Diverse pl mount macro lenzen 
- Sigma 120-300mm F2.8 Sports en Sigma 150-600mm Sports 
- Full set Sigma Art EF mount photo primes from 14 – 85 mm EF mount 
- Diverse lensen en adapters for Z-Cam en A7s2/3 
- Diverse filters zoals ND en polarisatie
- Timelapse kit gebaseerd op Canon 6D camera’s
- Diverse grip zoals een gimbal (Ronin rs2), een 3,5 meter jib en een slider 
- P+S Technic Skater Dolly 
- Sachtler V25 voor zware en lange lens setups
- Sachter V20 voor lichte setups 
- Div. kleine lichte Benro statiefjes. 
- Div. Led en hmi lampen, veelal op accu
- Vocas rigging in 19mm en 15mm voor de camera’s
- Eigen studioruimte van 50m2 meter 
- Edit set voor 4K editing 
- Alles geladen in Nanuk cases en Tenba backpacks in een Toyota Landcruiser
Volledige lijst en meer informatie op www.dickharrewijn.com 



 

Facebook

Aanbevolen

Gratis AV & Entertainment ontvangen

Vul hier uw emailadres in en u wordt op de hoogte gehouden van de laatste nieuwtjes op AV gebied én ontvangt tevens de gratis digitale editie van AV & Entertainment