De nieuwe radiostudio's van Mediahuis Radio en Talpa Network
AV-Entertainment Nr6 2024
» Stand van zaken: monitors
» Column John Huijbregts: Eer
» Cameraman Adam van der Maat: "Ik wilde worden als Stan Storimans"
» Het hoe en wat van IPMX
» Personeelsvervoer: de geschiedenis herhaalt zich
» Update voor studio Hardwell: Elke studio is stap verder
» Terugblik: cameraregistraties 2024
» Voorbeschouwing: ISE 2025
» ROXX Blinders voor 013: "Echt fantastische lampen"
» Jubileumjaar voor AudioBizz: nieuw pand, zelfde locatie
» Enorme tijdwinst en hoogwaardige audio: geavanceerde eenvoud
» Grote sprong voorwaarts: Adamson VGt Experience in 013
» Het Sieraad: eerste club met d&b KSL geluidssysteem
» De technische productie achter: Soenda Indoor
» Column Willem Westermann: Grijze dagen?
» Faber AV wordt Creative Technology:
» Clouseau 40: Painting With Light kiest voor Chauvet Professional
» RCF op Amsterdam Dance Event: 'Verwachtingen overtroffen'
» Rentman's ondernemersadvies: wet DBA
Alle edities
De nieuwe radiostudio's van Mediahuis Radio en Talpa Network
In Nederland is afgelopen jaar een groot aantal nieuwe radiostudio’s gerealiseerd. Bij Mediahuis (dat radio heeft ondergebracht in Mediahuis Radio en bekend is van stations als Radio Veronica, 100% NL, SLAM! en Sublime), maar ook bij Talpa Network (Radio 538, Sky Radio en Radio 10). AV & Entertainment bezocht beide radiobolwerken en zag de toekomst van radio… Door René van de Kolk Tim Blankman is Technisch Manager bij Mediahuis Radio aan de Basisweg in Amsterdam, dat is gevestigd in een imposant gebouw met een flinke historie op gebied van kranten en andere publicaties. Het gebouw lijkt een enorme metamorfose te hebben ondergaan. Digitalisering, innovatie en nieuwe producten ontstaan in een moderne omgeving. We spreken met Blankman over het realiseren van vijf nieuwe radiostudio’s en drie productieruimtes met alle aanverwante werkruimtes, zoals een grote redactie- en technische ruimte. Hoe realiseer en verhuis je vier grote en belangrijke radiostations, hoe betrek je DJ’s en andere collega’s en hoe waarborg je de continuïteit van de uitzendingen? FM en DAB+ vergunningen In juli 2023 is de uitslag van de veiling voor het gebruik van etherruimte bekend geworden voor landelijke commerciële radiostations in Nederland. Het resultaat was dat één van de radiostations van het voormalige RadioCorp, de naam van de organisatie voordat het overgenomen werd door Mediahuis, op FM kon blijven uitzenden: dat was 100% NL. Het andere grote station, SLAM!, verloor haar frequentie, bleef vervolgens op DAB+ beschikbaar en zendt nu regionaal in de Randstad op FM uit. Op 3 april van dat jaar was RadioCorp overgenomen door Mediahuis, dat al radiostation Sublime in het radiopakket had. Dit station was op FM en DAB+ beschikbaar en verloor ook haar FM-kavel. Het aantal stations van Mediahuis werd tenslotte aangevuld door op 1 juli het radiostation Radio Veronica over te nemen van Talpa Network. Achterliggende reden hiervoor was dat een mediabedrijf niet meer dan drie radiostations mocht bezitten wanneer deze op landelijke FM uitzenden. Dit alles resulteerde in een flink aantal verschillende radiostations. Tel daarbij op dat ook nog een groot aantal online themakanalen beschikbaar is. De uitslag van de veiling betekent lange tijd zekerheid in het mogen uitzenden op FM en DAB+. Het uitzenden is volgens de vergunning voor een periode van twaalf jaar toegestaan. Geschiedenis RadioCorp heeft met radiostation 100% NL lange tijd uitgezonden vanuit Villa de Hofstede in Naarden.Tim Blankman werkt vanaf het begin voor RadioCorp, al toen 100% NL haar uitzendingen startte in Hilversum in het voormalig gebouw van de Wereldomroep. Hij is nu 39 jaar en werkt al achttien jaar voor het bedrijf. Een zeer drukke periode ligt achter de rug. Sinds de zomer van 2023 is er veel gebeurd. In de eerder genoemde villa werd een nieuwe studio neergezet omdat Radio Veronica was aangekocht en moest verhuizen van Talpa in Hilversum naar RadioCorp in Naarden. Een studio met alle faciliteiten was gewenst, maar wel met de wetenschap dat het een tijdelijke oplossing zou zijn. Ook werd Sublime verhuisd van Amsterdam naar Naarden, zodat er gebouwd kon worden aan één groot nieuw radiobedrijf. Verhuizen In november 2023 werd uiteindelijk besloten dat alle radiostudio’s centraal op één locatie zouden worden gehuisvest: in het bekende Telegraaf-gebouw aan de Basisweg in Amsterdam. Een enorme onderneming en uitdaging! Ook voor alle medewerkers die tot dan gewend waren in Hilversum en omstreken naar hun werk te gaan. De verhuizing begon door eerst de studio van Sublime van Amsterdam naar Naarden te halen. Hierdoor was de ruimte beschikbaar om de redacties van SLAM!, Radio Veronica, 100% NL en Sublime naar Amsterdam te verhuizen en deze ruimte op een grote nieuwe redactievloer te huisvesten. Middenin het hart van het gebouw. Akoestisch optimaal In net iets minder dan een jaar is vanaf de grond af aan alles opnieuw gebouwd. Vijf studio’s, drie productieruimtes, een redactie, redundante stroomvoorzieningen, een indrukwekkend serverpark verdeeld over twee locaties in het pand en een flink aantal verbindingen. De radiostudio’s zijn identiek van opzet in techniek en zijn onderling uitwisselbaar. Er zijn drie productieruimtes en een studio 5 die in aanbouw is voor back-up- en voicetrackdoeleinden. Maar voicetrack kan later dit jaar ook in de voice-booth van de productieruimtes. Essentieel detail was dat de akoestiek van de ruimtes. alsmede de isolatie, goed moest zijn. Er loopt immers een treinspoor voor het pand langs, net als een drukke snelweg. Maar er zijn ook grote bouwwerkzaamheden in de planning bij de panden die naast Mediahuis staan. “Pinna Acoustics heeft een geweldige job gedaan, door alles optimaal akoestisch in te richten", vertelt Tim Blankman. Tijdens een rondleiding zien we ook de podcastproductieomgevingen van Audiohuis en de ultramoderne TV-regie van Telegraaf TV. Die diensten maken geen deel uit van het pakket van Blankman. Investeren In de periode vanaf november 2023 zijn de plannen bedacht en uitgewerkt, waarbij er ruimte was om te investeren in de benodigde faciliteiten. Vier grote en bekende radiomerken moesten in relatief korte tijd worden verhuisd. De uitzendingen moesten uiteraard doorlopen en DJ’s meegenomen, zodat ze gemakkelijk de stap konden zetten in het werken in de nieuwe studio’s. Blankman vertelt: “Het feit dat uitzendvergunningen voor lange periode geldig zijn betekent dat de kosten over langere periode afgeschreven kunnen worden. Dat helpt in de plannen om te mogen investeren in goede apparatuur.” Het heeft uiteindelijk geresulteerd in vijf radiostudio's die hypermodern zijn en onder de motorkap compleet identiek zijn. Alle studio’s zijn met één druk op de knop compleet aan te passen, zodat een ander radiostation er uitzendingen kan verzorgen. Je ziet de slimme logica in de opbouw van de meubels, de camera’s, de schermen, de randapparatuur, de gebruikte software en alle andere benodigde kleinere zaken. Maar je ziet het vooral in de centrale serverruimte, die je kan zien vanuit het centrale radioplein. Geïnspireerd op het feit dat dit destijds bij 100% NL in het Wereldomroep-pand ook zo was. Waardevol Het vaste team van vier engineers, aangevuld met een groep belangrijke freelancers, bleek voor Technisch Manager Tim Blankman essentieel te zijn. Ze hebben een jaar lang keihard gewerkt om het indrukwekkende eindresultaat voor elkaar te krijgen. Jens Timmermans, voormalig Business Director Radio Talpa Networks, heeft Blankman als projectmanager bijgestaan in de afgelopen periode. Dit mede omdat hij vanuit DJ-perspectief de werking van studio's kende en een schat aan ervaring had uit het verleden. Dat bleek zeer waardevol. Kabeldistributie 100% NL, Sublime, Radio Veronica, SLAM!, Vintage Veronica en een groot aantal themakanalen zenden sinds 14 oktober uit vanuit Amsterdam. Gefaseerd zijn alle radiostations verhuisd. Radio Veronica en Sublime gingen als laatste over van Naarden naar Amsterdam. Opmerkelijk detail is dat alle faciliteiten en uitzendingen op gebied van zendlijnen en verbindingen tot het allerlaatste moment allemaal via Naarden verliepen. In één nacht zijn alle zendlijnen voor FM, DAB+ en streaming naar Amsterdam verhuisd. De nacht daarop is de kabeldistributie verhuisd. Dit had te maken met de eis dat de watermarking van de stations feilloos moest blijven kloppen voor commerciële doeleinden. De watermarking zorgt voor het toevoegen van informatie aan een signaal, waardoor de metingen rondom beluistering op ieder platform gedetailleerd beschikbaar blijven voor het NMO luisteronderzoek. “Dit project is wel de kroon op mijn werk, maar anderzijds is het ook weer zo dat eigenlijk er iedere vijf jaar wel weer een groot project is en er weer iets veranderd moet worden”, geeft Blankman aan. Visual radio In alle studio’s is er visual radio aanwezig, zodat er 24/7 content opgenomen wordt en gebruikt kan worden voor de social media kanalen. Blankman vertelt verder: “Elke studio is voorzien van een eigen Blackmagic Atem 4ME, deze schakelt op basis van audio door eigen ontwikkelde software. De studio’s zijn voorzien van Blackmagic 4K camera’s. In het hart van het systeem staat de Blackmagic Videohub 120x120 12G router. Hier komen alle studio’s samen en worden de zendlijnen geschakeld in een separate Atem 4ME. Ook zijn er twee videoregies aanwezig waar je alle studio’s met de hand kan schakelen. In de twee regies kan je de studio selecteren die je wil bedienen, hierna schakelen de schermen, audio en het bedienpaneel om naar de geselecteerde studio.” Techniek De infra in het pand is gerealiseerd door met de interne infra-partijen van het pand te schakelen, maar de essentiële CAT6, Glas en SDI infra is door het bedrijf Rovitech uit Houten geïmplementeerd. Eerder hadden zij soortgelijke infra bij andere grote partijen op succesvolle wijze uitgerold. De DJ’s werken met de welbekende Omniplayer 2 playout software van het bedrijf M&I Broadcast Services uit Hilversum. Alle audio processing wordt gedaan door Orban hardware. De DJ heeft zelfs zijn eigen Orban 5500 om de doorstart van items optimaal te kunnen finetunen, dit terwijl gasten dan op een andere Orban 5500 door luisteren. De microfoons die in alle studio’s worden gebruikt is de Shure SM7B. Deze microfoon is meer en meer de standaard aan het worden en dan vooral in combinatie met de Symetrix Prism DSP hardware. Alle audio mixers zijn van het bekende merk DHD, waarbij de RX2 lijn is ingezet, maar dan wel expliciet zonder de motorfaderfunctie. “Deze motorfaders werden door het DJ-team als storend ervaren, omdat ze nogal zwaar zijn in het bedienen’, vertelt Blankman, die toen in gesprek is gegaan met DHD om te vragen of dat bedrijf normale faders kon plaatsen in de RX2 console. Vervolgens is er een aanpassing gedaan en is alles op tijd geleverd. DHD is in de serverruimte ook prominent aanwezig. Alle zendlijnen worden afgehandeld door een redundante XD3 core. “In geval van een config of firmware update wordt naadloos en onhoorbaar geschakeld tussen de 2 cores, waardoor je overdag updates kan uitvoeren zonder dat de luisteraar hier iets van merkt", vertelt Blankman enthousiast. Alle studio’s zijn voorzien van een Adderlink XDIP KVM-systeem. Bij de keuze voor dit systeem is bij Mediahuis Radio vooral gekeken naar een oplossing die geen eigen core heeft, maar op basis van IP werkt. Hierdoor kan bij een defect snel een switch vervangen worden, zonder dat de configuratie van het KVM-systeem hersteld hoeft te worden. Deze is aanwezig in de ontvangers zelf. Enthousiast Tim Blankman is meest trots op de feedback van de jocks die na de verhuizing allemaal enthousiast waren. “Wij hebben aan het begin van het project één avond een sessie gehad met een afvaardiging van elke station. Hierin hebben we verteld wat op dat moment onze plannen waren en vervolgens kwamen er leuke en inspirerende gesprekken op gang. De feedback uit deze avond hebben wij zo veel mogelijk meegenomen in de realisatie van de studio's. De grootste uitdaging was de tijdsdruk die op dit project zat, daarom is ervoor gekozen om technisch identieke studio’s te bouwen en deze qua configuratie ook allemaal gelijk te houden. Hierdoor werd de bouwtijd aanzienlijk korter en konden kleine foutjes meteen in de rest van de studio’s worden opgelost.” Onder de motorkap zitten immers de nieuwste en modernste technieken en werkt alles multimediaal, maar in basis kan iedereen doen wat hij moet doen. Blankman is trots op het resultaat en wil nu de resterende 25% van het werk afmaken en alle openstaande wensen van de gebruikers verwerken. Talpa Network Ook bij Talpa Network in Hilversum is in de periode van oktober 2023 tot september 2024 aan een nieuwe en zeer imposante radiostudio gewerkt. In een jaar tijd is er een indrukwekkende en unieke nieuwe multimedia studio gerealiseerd. “De vorige 538 radiostudio was sinds 2015 in gebruik”, vertelt Jaap van de Steeg, Manager PMO Technology bij Talpa Network. Hij vertelt dat een team van vijftien engineers een zeer indrukwekkend product heeft opgeleverd waarin de 538 jocks hun creativiteit volop kwijt kunnen. “Het allerbelangrijkste aan de studio was gebruiksvriendelijkheid, optimale akoestiek en de mogelijkheid om live muziek met daarbij publiek te kunnen faciliteren. De nieuwe studio’s zijn akoestisch zo goed gescheiden dat in de 538 Live Stage tot ruim 100 dB audioniveau geproduceerd kan worden zonder dat er overlast ontstaat in de 538 radiostudio.” Tot ongeveer vijftig luisteraars kunnen in de Live Stage een optreden van hun favoriete artiest bijwonen. Een van de grotere uitdagingen was om een gewicht van 85.000 kilo materiaal op de juiste wijze te plaatsen om de akoestiek optimaal ingericht te krijgen, maar ook dat is gelukt! Bovendien is er een zeer mooie engineeringruimte, waarin geluidstechnici artiesten perfect kunnen afmixen.”
Vernieuwende keuzes In de technische highlights (zie kadertekst) is een aantal vernieuwende keuzes opgenomen die gemaakt zijn door de afdeling Broadcast Radio van Talpa Network. “Zo is er in de livestudio niet meer gekozen voor Genelec speakers maar voor Meyer Sound en zijn de Rode Broadcasters bij Radio 538 nu vervangen door Shure SM7B microfoons. De grootste inhaalslag die gemaakt is, is de overgang naar een bijna volledige audio- en video- over IP omgeving. Dit alles is uitgedacht, getest en geïmplementeerd door een fantastisch team van (inhouse) broadcast engineers”, vertelt Patrick Borst, Manager Broadcast Radio. Evers & co. Tijdens ons bezoek aan Radio 538 en aan het programma Evers & co., bruiste het in het pand van energie. De nieuwe studio is centraal in het pand op een prachtige plek boven het restaurant gesitueerd. De show is inhoudelijk opgebouwd rondom o.a. live muziek en hier zijn vijf plekken voor beschikbaar. De optreedruimte van de oude 538 studio, Music 1, die twee jaar geleden een volledige make-over heeft gehad, een eigen audiomixruimte heeft en waar op de dag van bezoek Racoon optrad. In het interne bruine café aan de Bergweg in Hilversum is ook een optreedplek gecreëerd waar een artiest kan optreden. Direct naast de nieuwe studio is een enorm grote ruimte, de Live Stage, waar tijdens ons bezoek Alain Clark met band optrad en waar ook vijftig luisteraars bij aanwezig kunnen zijn. Verder is er ook nog een ruimte beschikbaar, Music 2, met een eigen audiomixruimte, die op de dag van bezoek niet gebruikt werd. Als laatste, in de studio direct naast de DJ’s (in dit geval Edwin Evers, Cobus Bosscha en Henk Blok) is de vijfde optreedplek, de radiostage, voor kleine akoestische sets of DJ sets. De dag van ons bezoek trad Ilse DeLange daar op met gitarist. Live mixen De live mixen werden tijdens Evers & co. verzorgd door een team van drie audiotechnici onder leiding van audio engineer Ferdi Smit, in opdracht van Talpa Network. Aansluitend aan de nieuwe live muziekstudio bevindt zich een prachtige ruimte waar Smit zijn werk kan doen, opgebouwd rondom de Yamaha PM5 audio mixer. “Deze mixer biedt naast een sublieme sound alle flexibiliteit en connectiviteit om deze volledig te kunnen integreren in de 538 broadcast omgeving”, vertelt hij. “Hiernaast wordt o.a. gewerkt met de Fourier Audio Transform engine, waarin realtime VST3 plugins kunnen worden ingezet tijdens het mixen en gewerkt wordt met Shure wireless microfoons, waaronder de Axient Digital. Qua afluistering is gekozen voor de combinatie Genelec (nearfield) en Barefoot Footprint speakers (main) om zo de vertaling naar de luisteraar zo gedetailleerd mogelijk te kunnen maken.” Wanneer gasttechnici de wens hebben om op eigen apparatuur te mixen, ligt er een verbinding naar de kelder en is alle intercom, afkijk en audio daar ook beschikbaar. Video Direct naast de audiomixruimte is de regieruimte waar de content voor Visual Radio, TV 538 en de social media kanalen geschakeld en geproduceerd wordt. In deze ruimte is gekozen voor Blackmagic apparatuur en kunnen alle videobronnen op afstand worden geschakeld. Ook is er verbinding met de eigen Talpa Master Control Room voor het geval er een schakeling met een externe verslaggever gemaakt moet worden. De content die geproduceerd wordt is direct na de optredens beschikbaar op socials en online platforms. Produceren De radiostudio is een compleet moderne multimediale omgeving waar iedereen zich kan concentreren op zijn eigen werkzaamheden. Alle technieken zijn daar op ingericht. Tijdens het wandelen naar die studio loop je eerst door de ‘greenroom’. Dat is een ruimte waar gasten en/of artiesten ontvangen kunnen worden voor ze in de studio en de uitzending kunnen aanschuiven. Erg mooi ingericht, met daar ook een plek voor de producer die alle essentiële systemen kan bedienen die met de uitzending te maken hebben: playout, visual radio, aantal inbellers tijdens acties, maar hij of zij kan ook alle signalering en bewaking zien. Voor de studio hangt ook een erg mooie applicatie waarbij op een groot scherm zichtbaar is wat de programmering van de week is, welke acties er zijn en welke jock er wanneer op zender is. Tijdens deze aflevering van Evers & co. was producer Jeroen van Doorn druk met coördinatie en continuïteit. De uitzending is erg dynamisch en er zijn erg veel gasten en bezoekers in en om de studio aanwezig. Concluderend kunnen we vaststellen dat er bij Mediahuis Radio en Talpa Network schitterende en indrukwekkende nieuwe radiostudio’s zijn gerealiseerd door teams van enthousiaste en innovatieve engineers! Het garandeert luisteraars, kijkers en bezoekers de komende jaren continuiteit en de hoogste kwaliteit, waarbij de toekomst van radio multimediaal is. Audio en video, live en on demand, op veel verschillende platforms! |