Audiovormgever Dion Posdijk: Kunstenaar in audiocreatie

Je staat er niet vaak bij stil, maar komt er dagelijks tientallen keren mee in aanraking bij het luisteren naar een radioprogramma, podcast of commercial of bij het bezoeken van een AV-productie of evenement: audiovormgeving, radio-imaging en sounddesign. Een bijzonder vakgebied met enkele Nederlanders die wereldwijd absolute voorlopers zijn in het maken van zeer creatieve en toonaangevende producties. We spraken met Dion Posdijk in het pand van radiostation KINK. Een gesprek over creativiteit, techniek, innovatie en passie, maar ook over audio processing, plug-ins, audio bij radio, innovatieve producties, favoriete hardware en zijn zeer indrukwekkende modulaire synthesizer.

Tekst: René van de Kolk
Foto's: Bas van Dalen - ContentCreatief

Dion Posdijk heeft door de jaren heen tijdens de rumoerige geschiedenis van KINK FM (tegenwoordig KINK) veel meegemaakt. KINK FM startte op 1 oktober 1995. Het station richtte zich op alternatieve rock en onderscheidde zich van de commerciële popstations in Nederland. Het bleef een nichezender en werd voornamelijk via kabel, satelliet en internet uitgezonden. In 2011 besloot de Vereniging Veronica te stoppen met de financiering van het station en op 1 oktober 2011 ging KINK FM officieel uit de lucht. In 2018 werd echter aangekondigd dat KINK zou terugkeren als online radiostation, met Jan Hoogesteijn als Algemeen Directeur en Michiel Veenstra als Programmadirecteur. Op 1 februari 2019 ging vervolgens het vernieuwde KINK officieel van start als een digitaal radiostation met streaming en DAB+ uitzendingen. Sindsdien heeft KINK zich opnieuw gevestigd als het belangrijkste alternatieve muziekstation van Nederland. 

Ervaring
Ook Dion Posdijk is weer betrokken bij KINK, waar hij verantwoordelijk is voor de studiotechniek en audiovormgeving. Hij is een uniek audiovormgever en sound designer met meer dan 25 jaar ervaring in de radiowereld. Hij staat bekend om zijn werk in radio-imaging, het produceren van audiovormgeving, jingles, sweepers, promo's en trailers. Daarnaast heeft hij expertise in broadcast engineering, waaronder het bouwen van complete studio's, het verbeteren van akoestiek en het mixen van live geluid voor streaming media. Gedurende zijn carrière heeft Posdijk gewerkt bij diverse prominente radiostations en evenementen. Daarnaast heeft hij bijgedragen aan de audiovormgeving van internationale radioprogramma's zoals A State Of Trance, Spinnin’ Sessions, Resonation Radio, Global DJ Broadcast en Reavealed Selected. Ook heeft hij gewerkt aan live-opnamen en broadcast mixen over de hele wereld voor evenementen als Above and Beyond, Tomorrowland Radio en het Amsterdam Dance Event. 



Posdijk is ook eigenaar en operator van SoundFX, een geluidsstudio die is gespecialiseerd in voice-response systemen, dynamische omroep, commercials, podcasts en sound effects voor animatie en webvideo en uiteraard van zijn eigen bedrijf dionposdijk.com voor audiovormgeving, audiobranding, sounddesign, music production en music mastering.

Geschiedenis
Dion is sinds 1999 betrokken bij KINK en heeft op veel locaties gewerkt. Iedere keer weer met de verantwoordelijkheid voor alle bijbehorende techniek die voor een radiostation nodig is. Allround op gebied van IT, DHD, playout en audio-processing maar ook bijvoorbeeld voor de realisatie van de gewenste studio’s. Tegenwoordig maken die activiteiten nog maar zo’n 10% van zijn werk uit en heeft hij daar ook incidenteel ondersteuning bij door het inhuren van externe professionals. Meeste aandacht gaat uit naar het produceren van vormgeving voor KINK, andere stations en het incidenteel opnemen van acts op locatie. “Vaak gaat deze registratie gepaard met het ophangen van extra ambi microfoons op locatie voor publieksgeluid tijdens dance festivals”, vertelt hij. “Deze mix gaat dan meersporen naar Pro Tools, maar wordt ook voor live streaming online aangeboden.” Een voorbeeld daarvan is Above & Beyond ABTG600 vanuit Mexico-Stad geweest, in oktober 2024. De meeste tijd van zijn werk is sinds 1999 echter opgegaan aan het maken van unieke en indrukwekkende vormgeving. In de afgelopen jaren heeft hij o.a. gewerkt voor NPO Radio 2, 5 en 6, maar ook voor Classic FM, Radio Veronica en Sky Radio. Recent heeft hij ook de vormgeving afgemixt voor Cream, een geheel nieuw Nederlands radiostation. 

"Ieder station vergt zijn eigen aanpak en doet een beroep op creativiteit en het bedenken van de beste passende vormgeving", legt Posdijk zelf uit. Het werken voor al deze opdrachtgevers kreeg een enorme impuls toen de uitzendingen van KINK FM in 2011 stopten. Zijn eigen opgerichte bedrijf stelde hem in staat met een boel andere partijen samen te werken. Ook op andere gebieden, zoals audiobranding en podcastproductie voor DJ’s en artiesten. De kern van het werk is volgens Posdijk ‘het creëren van mooie momenten door creativiteit toe te passen.’ Goed voorbeeld daarvan is de opening van KINK op DAB+ op 1 februari 2019: een unieke productie waarbij het gevoel van het station, het format, maar ook een verwijzing naar het verleden in 2011 door een bewerking van de laatste track die toen werd gespeeld, in de unieke vormgeving werden meegenomen.



Techniek KINK
Als we meer inzoomen op de techniek: de moderne radiostudio van KINK in Hilversum is compact en heeft alle moderne en slimme faciliteiten en mogelijkheden voor de DJ’s. Ook is er een tweede studio voor onder ander voicetrack opnames. Het hart van de technische omgeving wordt gevormd door een DHD Audio Console en is aangesloten op het Audisi ONE platform. De audio wordt voor de DJ’s en luisteraars op alle platforms bewerkt door gebruik van Orban hardware voor de gewenste sound. De DJ-microfoon is de welbekende Shure SM7. 

De productieruimte van Posdijk is zeer indrukwekkend te noemen. Door hemzelf gebouwd, met uiteraard een Pro Tools systeem centraal opgesteld met software plug-ins. Voor de kenners: een mcDSP ML4000 Mastering Limiter, van het Amsterdamse Fabfilter de Pro-Q3 equalizer, de Pro-MB multiband compressor en veel plug-ins van Solid State Logic.  


De AMS Neve 33609 is in radioland een bekende en veelgebruikte limiter compressor. “Ik gebruik de hardware unit en softwareversie van Universal Audio. Neve staat al zeker twintig jaar op mijn master mix bus”, vertelt Posdijk. Uiteraard is er ook een spreekcel met een Neumann U87 microfoon, die onderdeel is van de KINK-geschiedenis. KINK-legende Arjen Grolleman sprak nog met deze microfoon zijn voiceovers in… 

De productieruimte is verder voorzien van goede akoestiek en een aantal zeer bijzondere items: een Telefunken M15A taperecorder, een Manley CORE buizen microfoon pre-amp, fantastisch klinkende PMC AML1 monitoren aangesloten op een Grace Design m905 monitor controller, maar ook een unieke Modulaire Synthesizer: een Eurorack systeem met onder andere modules van XAOC Devices, Noise Engineering, Tip Top Audio, Make Noise en BEAR Modules uit Utrecht.



De productieruimte is verder uitgerust met een Apple MacBook Pro met CalDigit TS3 Dockingstation, Avid Pro Tools & Avid Artist Mix, Universal Audio Apollo x6 audio interface en een Keoda vocal booth met Neumann U87 microfoon. “Een erg handige softwaretool die ik veel gebruik is de ultimate vocal remover. Deze software stelt je in staat om van muziektracks instrumentale versies te maken. "Zeer handig voor in de montage van radiopromo's”, aldus Posdijk.

Creativiteit
Dion vindt Pro Tools een fijn programma om mee te werken. Het aantal plug-ins dat hij in de jaren heeft geïnstalleerd is oneindig, maar tegenwoordig heeft hij zijn eigen favorieten opgeslagen in Pro Tools templates, net als plug-in presets. “Maar het blijft uiteindelijk gaan om origineel denken in vormgeving", zegt Dion. Multi-effect plug-ins zijn momenteel zijn favoriet, zoals Minimal Audio Rift en Sugar Bytes Effectrix2. Bij het maken van vormgeving of underscores maakt hij zelf ook de benodigde audio. Met virtual instruments, gitaar of met een indrukwekkende synthesizer die in de productieruimte staan en waarvoor hij modules gebruikt die hij in het verleden bij Control, een zeer gespecialiseerde winkel in Brooklyn, New York heeft gekocht. Bij het maken van een nieuwe promo heeft Dion in de loop van de jaren ontdekt dat hij een vaste opzet en werkwijze gebruikt. Dion: “Eerst selecteer ik de stukjes voice over die ik wil gebruiken, dan bepaal ik de totale lengte ongeveer, en voeg ik heel grof geknipte stukjes muziek en geluidseffecten toe aan de tijdlijn. Dan is het alle overgangen tussen de elementen netjes monteren en afmixen om een sound te creëren”.

Nooit af
Bij het afmixen van de vormgeving kan Posdijk de mix ook door een Orban Optimod heen beluisteren zoals deze daadwerkelijk on air klinkt. “Voor streaming kunnen de effecten op stemmen in vormgeving zoals chorus, flange en andere stereo-effecten heel breed stereo zijn en toch goed verstaanbaar blijven, voor uitzending op FM is het goed opletten dat alles ook verstaanbaar in mono blijft. Als je met de auto een FM-uitzendgebied uitrijdt, dan schakelt de radio al snel terug van stereo naar mono. Voor DAB+ zijn veel kleine portable radio’s te koop met een mono luidspreker, dus mono compatibiliteit blijft belangrijk in vormgeving, net als vroeger voor de AM.” Het lastige bij vormgeving is ook eigenlijk dat het nooit af is, geeft Posdijk verder aan: “Wanneer is iets af? Eigenlijk is het nooit klaar als er gewerkt wordt aan een promo of jingles. Er kan altijd wel iets anders of beter. Bij het terugluisteren van oud werk vind ik ook vaak dat het ‘nu weer anders kan of zou moeten’. Het op ‘Bounce Mix’ klikken in Pro Tools om de mix te exporteren stel ik soms veel te lang uit.”

Audiomonument
In 2023 werkte Posdijk mee aan een unieke podcastserie die werd gepubliceerd door KINK over het leven en werk van DJ en presentator Alfred Lagarde, vooral bekend van Veronica’s Countdown Café. In 2023 was het 25 jaar geleden dat hij overleed. Samen met collega Tim Op het Broek maakte hij een indrukwekkend audiomonument. Met veel fragmenten uit het verleden, aangevuld met nieuwe interviews. In de podcast zijn veel technisch vooruitstrevende mix- en montagetechnieken gebruikt. De bewerking van de audio resulteerde in het opnieuw laten aankondigen van platen door AI technieken toe te passen, waardoor audiofragmenten qua intro onder de interviews gelegd konden worden. Of door slimme audio restauratie software te gebruiken om slecht klinkende opnames te verbeteren. Luister maar eens goed naar de momenten in de podcast waar muziek de boventoon voert. De serie ‘More Than A Feeling’ staat nog op Spotify.

Modulaire synthesizer
In 2012 ontdekte Posdijk via Junkie XL het bestaan van nieuwe moderne modulaire synthesizers. “Vanaf dat moment was ik hierdoor gefascineerd”, vertelt hij. “Inmiddels staat er ook een exemplaar in mijn productiestudio. Het eindeloos proberen en ontdekken wat dit apparaat kan en het vervolgens opnemen en bewerken daarvan resulteert in bizar indrukwekkende originele geluiden en effecten. Soms zelfs in zeer minuscule fragmentjes (imaging fx, red.) die zijn verwerkt in de vormgeving, ook wel bekend als Impacts Risers Whooshes en Starter FX.” Het geeft een wezenlijke bijdrage aan de vormgeving die Posdijk over het algemeen heeft gemaakt. Voor de geïnteresseerden verwijst hij naar de documentaire ‘I Dream Of Wires’ op YouTube. Op gebied van techniek werkt Posdijk met een MacBook Pro, die is verbonden met een Caldigit TS3 Dockingstation via Thunderbolt waarop de rest van de studio zit aangesloten. Zijn werkomgeving is simpel los te maken en over de hele wereld mee te nemen. 


Nederland loopt voor
Was het in de tachtiger jaren nog zo dat de inspiratie voor vormgeving uit Amerika kwam en daar de effecten en jinglepakketten en geluidseffecten werden gekocht, tegenwoordig is dat helemaal veranderd en zijn producties die in Nederland gemaakt worden wereldwijd trendsettend. Posdijk heeft in het verleden ook eigen gecomponeerd sounddesignmateriaal wereldwijd aangeboden dat nog steeds in veel andere landen wordt gebruikt. De toon op het gebied van audiovormgeving en jingles wordt voor veel landen tegenwoordig in Nederland gezet. Het materiaal dat Dion produceert is zeer creatief en absoluut uniek te noemen en past door de unieke sound helemaal bij KINK! Tot zover een blik achter de schermen bij een kunstenaar in audiocreatie…