L-Acoustics Hyperreal rukt op in België: de visie van XLR

In Wemmel, net ten noorden van Brussel, is XLR gevestigd. Het bedrijf bestaat sinds 2013 en staat onder leiding van de CEO's Louis Lukusa en Jan De Brucker. Ze distribueren grote merken binnen de podium- en concerttechniek, waaronder L-Acoustics, Allen & Heath, Minuit Une, Follow-Me en de gerenommeerde Tsjechische trussproducent TAF. Voor dit laatste merk bedienen ze ook Frankrijk. Daarnaast hebben ze alle facetten van AV in hun portfolio, waaronder Elation voor theaterlicht en Agora voor datanetwerken. We gingen op bezoek bij het XLR 'Immersive Auditorium' in Wemmel.

Tekst: Alex Buurman

XLR is vooral bekend vanwege hun intensieve samenwerking met de Franse PA-producent L-Acoustics. Recentelijk voorzagen ze het podium van het prestigieuze Bozar in Brussel van een L-Acoustics front of house-systeem. XLR is cer-tified partner van L-Acoustics en heeft inmiddels een aanzienlijke expertise op het gebied van immersive audiosystemen opgebouwd. Sowieso hebben ze immersive en surround audio al vroeg geadopteerd. Toen andere bedrijven nog alleen in stereo durfden te denken, experimenteerde XLR er al mee; een van de redenen waarom hun klanten met vertrouwen investeren in immersive systemen. Eerder voorzag XLR Theater hetpaleis in Antwerpen, Wintercircus in Gent en de Grand Manège concertzaal in Namen van een systeem op basis van de L-Acoustics L-ISA processor, het hart van L-Acoustics immersive audio.

Frontaal of rondom
L-Acoustics maakt onderscheid tussen de begrippen 'Immersive' en 'Hyperreal', hoewel beide systemen door middel van dezelfde L-ISA processor worden ondersteund. Hyperreal is een uitsluitend frontale opstelling met vijf of meer luidsprekers die zich vóór het publiek bevinden. De bronnen op het podium instrumenten, vocalisten en acteurs worden in het systeem ingevoerd als objecten. Deze objecten kunnen worden verplaatst, waarbij niet alleen de positie in het stereobeeld (links, rechts en alles daar tussenin) een aandeel heeft in de geluidsmix, maar ook de plaatsing in de diepte. Dit gebeurt door middel van het berekenen van de tijd die de geluidsgolven nodig hebben om de luisteraar te bereiken en de mogelijke reflecties van het signaal in de ruimte waarin wordt gespeeld en/of geacteerd.

Beleving
Zo wordt niet alleen een veel realistischer geluidsbeeld gecreëerd, maar krijgen individuele luisteraars ook een veel betere luisterervaring. Wanneer je rechts in de zaal zit, of staat te dansen, krijg je niet alleen de bronnen te horen die in de mix naar het midden (links + rechts) en naar rechts zijn gepand, maar hoor je álles wat zich op het podium afspeelt, inclusief de juiste posities van acteurs en musici, dus ook de activiteiten aan de linkerkant.

Vanonder
Wanneer L-Acoustics het over Immersive heeft, gaat dat over meer luidsprekers dan de genoemde frontspeakers. Deze worden over de ruimte verdeeld en komen achter, boven of zelfs ónder het publiek terecht. Behalve een re?el geluidsbeeld van wat er zich op het podium afspeelt, krijgt het publiek ook informatie mee van de ruimte waarin de opvoering plaatsvindt en kunnen objecten soundwise rondom de luisteraars worden geplaatst. Natuurlijk kunnen op deze wijze ook virtuele ruimtes worden gecreëerd. De installatie van een Hyperreal-systeem biedt natuurlijk de optie van uitbreiding naar Immersive in een later stadium.

L-ISA voor dj's
Naast Hyperreal en Immersive heeft L-Acoustics ook specifieke tools voor dj's ontwikkeld. Ook daarin speelt de L-ISA processor een hoofdrol. "De dj stuurt een stereo-signaal uit en de L-ISA processor verdeelt dit signaal vervolgens in stems", licht productmanager Vassili Golfidis toe. "De aangeboden muziek wordt onderverdeeld in losse partijen, zoals drums, bas, vocals etc. De dj kan nu die losse partijen rondom het (dansende) publiek projecteren. Bijvoorbeeld de drums en de bas vóór het publiek en de stemmen of effecten om het publiek heen of waar dan ook in de ruimte." L-Acoustics ontwierp voor die toepassing ook een controller waarmee dj's de L-ISA processor intuïtief kunnen inzetten bij hun dj-sets. De hardware sluit naadloos aan bij de apparatuur waaraan dj's gewend zijn.

Design
Op een ander terrein heeft XLR ook heel specifieke apparatuur in het assortiment. "Een vierkante doos als luidspreker is voor veel toepassingen en gebruikers geen optie", merkt Louis Lukusa op. "Architecten krijgen een catalogus voor hun neus waarin ze kunnen kiezen voor lichtarmaturen in allerlei vormen en kleuren, maar voor geluid zijn er alleen maar 'dozen'. Wij werken met French Flair, dat qua vorm en kleur stijlvolle alternatieven biedt. Kwalitatief zitten ze hoog in de markt. Ze gebruiken componenten van bijvoorbeeld B&C, zoals alle grote merken doen.

Laserlicht
Een andere highlight in het portfolio van XLR is het Franse merk Minuit Une. Dit Franse merk richt zich vrij specifiek op effectverlichting in middelgrote zalen. Terwijl grote opstellingen ongelooflijke lichtbelevingen mogelijk maken, zijn immersive licht en virtuele perspectieven in bescheidener omstandigheden moeilijk te realiseren. Minuit Une biedt met de IVL-technologie (Immersive Volumetric Lighting) een indrukwekkend arsenaal aan lasereffecten, zonder dat je gebruik hoeft te maken van scans, spots en beams. De footprint van de armaturen is zeer bescheiden, terwijl de veelzijdigheid ronduit immens is. "Het licht kun je letterlijk laten verschijnen in het publiek", vertelt marketingmanager Luka Lukusa. "Het is namelijk niet schadelijk voor je ogen en je kunt er geometrische figuren mee creëren die je als objecten in de ruimte ervaart."

Meedenken
"XLR is in principe een distributeur", legt Vassili Golfidis uit. "Maar doordat ieder-een die bij XLR werkt veel expertise heeft of daadwerkelijk nog dagelijks in de sector werkt, doen we veel meer dan 'dozen schuiven'." "Klanten die bij ons komen zijn vaak in eerste instantie op zoek naar een stereo line array-systeem", vult Louis Lukusa aan. "Dat kan natuurlijk, maar ik stel dan voor een stapje verder te gaan. Immersive is vaak nieuw voor ze, maar ze begrijpen vrij rap dat dát de toekomst is. En we doen niet alleen geluid en licht. We denken over alles mee: Trackingsysteem met Follow-Me, bekabeling, netwerken en communicatie via intercoms, waarvoor we Altair in huis hebben."

Auditorium
XLR is heeft het prestigieuze predicaat 'L-Acoustics Auditorium', wat betekent dat er een permanente opstelling is om kennis te maken met hun Immersive en Hyperreal systemen. Daarnaast steken ze veel energie in training en opleiding. "Dat varieert van demo's tot theorie en hands-on", vertelt Vassili Golfidis. "L-Acoustics geeft hier ook certified trainingen." Naast de grote demo- oftewel educatieruimte van 70m2 voor het werken met podiumapparatuur zoals L-Acoustics, Allen & Heath en Elation, is er ook een studio met een Dolby Atmos-opstelling (7.1.4.) op basis van Neumann luidsprekers. Hier kunnen makers kennismaken met surround-systemen voor in de studio. Er wordt binnen XLR relatief veel tijd ingeruimd voor de opleiding van mensen die met draadloze microfoon- en in-ear-systemen werken. De technologie daarachter is volop in beweging en up-to-date blijven is een must.

Ontmoeting
"We zijn nu compleet", lacht CEO Louis Lukusa. Voor ons is 'de ontmoeting' het belangrijkste; tussen de artiest en het publiek. De artiest heeft uren, weken, maanden gewerkt aan wat misschien wel zijn levenswerk is. Als hij of zij het podium op loopt, heeft hij maar een paar minuten om het publiek te overtuigen. Het is onze taak om voor die paar minuten de beste tools aan te reiken." Voor XLR staat techniek ten dienste van emotie.

Bezoek XLR op de CUE2026 in Rotterdam Ahoy van 12 t/m 14 januari, stand nr. 1.410.