Helemaal te gek vonden we het in 2003, toen er voor het eerst een digitale mengtafel in onze radiostudio kwam. Het zag er hypermodern uit. Het was digitaal! Dit was hoe het voortaan zou zijn! En hadden we al gezegd dat het digitaal was?

Tekst René van den Abeelen

Maar wat was nu eigenlijk de vooruitgang, toen de stofwolken waren opgetrokken? Wat was er méér mogelijk geworden? Want al die apparaten die dagelijks werden gebruikt voor de uitzendingen waren nog steeds aparte eilandjes, digitale mengtafel of niet. Ze communiceerden niet met elkaar, waren uitsluitend bruikbaar voor dat ene kunstje, moesten op verschillende manieren bediend worden en zorgden gaandeweg voor een woud van beeldschermen.

Destijds maakte Audisi CAB software het voor het eerst mogelijk om als redacteur zonder hulp van een technicus lastige codecverbindingen te maken met verslaggevers of correspondenten. Met ��n drag & drop actie wordt de complexe verbinding opgebouwd en het juiste audio retour vanuit de studio klaargezet. De gouden combinatie DHD plus CAB werd een grote hit bij nieuwsproviders, zowel landelijke als regionale omroepen.

Het enorme voordeel van de digitale mixer gekoppeld aan moderne automatisering werd duidelijk: gebruik afstandsbediening via IP voor het aanpassen van audioroutering, audio processing en besturing. Het eenvoudig delen van centraal opgestelde apparatuur werd hierdoor mogelijk, is effectiever dan elke studio voorzien van kostbare lokale vorken en codecs. Het levert een kostenbesparing op en geeft flexibiliteit: zo kan ��n studio gelijktijdig de beschikking hebben over alle verbindingen tijdens grote events.

Radioautomatisering bleek enkele jaren geleden nog veel harder toe aan vernieuwing dankzij de sterke opkomst van nieuwe media. Het nieuws moest sneller, goedkoper en op elke plek ter wereld geproduceerd kunnen worden, maar vooral direct on demand beschikbaar zijn. Audisi GML debuteerde bij Omroep Flevoland en maakte 'Mobile first' en 'Internet first' mogelijk dankzij een toekomstbestendige benadering van workflows en systeemontwerp.

Het bouwen van bruggen tussen de eilandjes DHD (mengtafel), CAB (verbindingen) en GML (automatisering), eilandjes vervangen of compleet opnieuw aanleggen zorgt voor unieke functionaliteit en meer gebruiksgemak. De eilanden functioneren als ��n samenhangend systeem met eerder ongekende mogelijkheden. Dat is waar het bij ONE om gaat! Alle componenten kunnen met elkaar communiceren, van audiomixer tot video switcher en van telefoonvork tot graphics server. Unieke features ontstaan door bouwblokjes slim te combineren. Audisi beschikt als ONE stop shop over alle benodige expertise om een dergelijk systeem te ontwerpen, bouwen, installeren en onderhouden.

Als businesscase nemen we BNR Nieuwsradio, de in Amsterdam gevestigde nieuwszender. Het station loopt vanaf de start voorop als het gaat om het uitwerken en implementeren van technische vernieuwingen. Het werd het eerste landelijke en eerste commerciele radiostation dat overschakelde op de innovatieve software van Audisi.

Menno Maat, Hoofd Techniek van BNR Nieuwsradio: "We zijn zeer tevreden met Audisi ONE, het systeem dat 24/7 zorgt voor de continuiteit van onze uitzendingen. We kunnen niet meer zonder het volledig geintegreerde codec management systeem CAB voor alle externe verbindingen. Inmiddels hebben de presentatoren op hun schermen een ONE-Timer applicatie die ingesteld kan worden door de regisseur. Iedereen ziet hierdoor overal wanneer hij moet afronden, maar ook exact hoe lang het lopende reclameblok nog duurt. Super handig tijdens locatieuitzendingen."

ONE werkt anders dan andere systemen met een live draaiboek, het rundown. Meerdere gebruikers kunnen gelijktijdig aan de diverse onderdelen van dat draaiboek werken. De redactie kan tot op het allerlaatste moment wijzigingen doorvoeren die direct en overal voor iedereen zichtbaar zijn dankzij synchronisatie van gegevens tussen ONE en het newsroom systeem. Exports naar andere applicaties zoals de website zijn hierdoor ook altijd up-to-date.

Maat: "BNR Nieuwsradio zendt in de avond en nacht herhalingen uit van een aantal programma's. Om te zorgen dat er geen tijdmeldingen voorbij komen in de herhaling nemen we alle audio gescheiden op met GML audiologgers zodat het editen veel eenvoudiger is. We hebben er nu 9 tegelijk lopen, al dan niet getriggerd op audiolevel vanuit de mengtafel of op vast tijdstip. Uitzendingen die kunnen worden teruggeluisterd in de BNR app worden ook op deze manier gemaakt zonder reclameblokken."

Het draaiboek bevat niet alleen de vormgeving en de bijdragen van verslaggevers, de audio, maar ook de besturing van andere applicaties, graphics en video's die via een Visual Radio stream op de BNR website worden aangeboden. Content wordt nu eenmaal steeds meer visueel geconsumeerd.

Op de radio klinkt de audio en op de Visual Radio stream 'scrolt' tegelijkertijd en volledig zonder extra handelingen de bijbehorende videovormgeving voorbij. Dankzij de koppeling met de digitale mixer kan ONE bepalen naar welke camera wordt geschakeld als een presentator begint te spreken. Komt er in de studio een gast aan het woord, dan volgen meerdere camera's al schakelend het gesprek.

Het blokje 'weer en verkeer' verschijnt compleet geautomatiseerd in beeld. Door het starten van de radiovormgeving komt de extern aangeleverde weerkaart van Nederland in beeld en tijdens de verkeersinformatie triggert de ANWB-jingle de actuele kaart met de knelpunten. Tijdens een column van een beursanalyst gaan de microfoons dicht en wordt de overzichtscamera van de studio geschakeld via de IP koppelingen die Audisi heeft gerealiseerd tussen ONE en een Blackmagic ATEM video switcher.

BNR Nieuwradio kiest ervoor te werken met een presentator, technicus en regisseur aangezien ze overdag geen muziek op zender mogen draaien en er continu geschakeld wordt tussen studio, telefoonverbindingen en live verslaggevers.

De huidige trend is om meerdere redenen 'self-op' en steeds meer stations maken er een ONE man show van. Eén persoon die één systeem gebruikt om al die verschillende content op hun specifieke medium te publiceren. Of het nu de nieuwe single van Armin van Buuren is (overigens ook gebruiker van Audisi producten), de promo voor de weekendprogrammering, de bijdrage van een correspondent, een camerawissel, de weerkaart of het stationslogo: het zijn allemaal items die vanuit Audisi ONE worden gestart op het moment dat de presentator dat wenst.

Het draaiboek geeft rust, de presentator heeft op elk moment volledig overzicht over de timing van het lopende en komende items. Zonder de hele tijd bezig te zijn met techniek komt de focus automatisch te liggen op vorm en inhoud en neemt de kans op technische missers af. Primair is de self-opper presentator, waar nodig ook audio- én videotechnicus.

Audisi promoot al jaren het gebruik van audionetwerken. AoIP (Audio over IP) op basis van Dante, Ravenna, LiveWire of Wheatnet is net zo volwassen als digitale audio interfaces maar werkt zonder speciale hardware. Er is daardoor meer keus uit computerapparatuur en de investering ligt aanmerkelijk lager.

Het gebruik van discrete GPIO voor faderstarts en tallies van players is rap aan het verdwijnen. ONE maakt via het IP netwerk rechtstreeks contact met vele merken en typen apparatuur om statusinformatie uit te wisselen en afstandsbediening vanaf elke werkplek te realiseren.

Omdat alle dataverbindingen op basis van standaard IP technologie worden gemaakt is er geen beperking in gebruik van informatie en media. Gebruikers van ONE kunnen via Internet vanuit huis of vanaf locatie exact zo werken als bij de omroep in de studio.