De grote zaal is uitgevoerd met een d&b audiotechnik Y8 line array systeem t.b.v. theatervoorstellingen. Het is een Y serie systeem, bestaande uit een links-rechts systeem en een centercluster. "Dit hoofdsysteem kan gemakkelijk worden gedemonteerd en elders ingezet, onder meer door de meegeleverde transportkarren, om plaats te maken voor het vast gemonteerde Renkus-Heinz Iconyx Live systeem", legt Rolf Dijkstra van Ampco Flashlight uit. Uitgerust met actieve beamsteering technologie is het IC Live systeem bij uitstek geschikt voor spraakversterking- en muziekversterking tijdens congressen, presentaties en events. Dijkstra: "Ook zijn op diverse plekken d&b audiotechnik E-serie in- en outfills gemonteerd voor een evenwichtig en zeer goed verstaanbaar resultaat op elke zitplaats."

De kleine zaal is een vlakkevloerzaal met uitschuifbare tribune, die beschikt over een d&b audiotechnik T serie line array systeem dat met de meegeleverde flying hardware en subwoofers op verschillende posities kan worden ingezet om de veelvoud aan bespeelmogelijkheden hier te kunnen accommoderen.

Voor beide zalen werd een Digico SD-8 en een Digico SD-9 mengtafel geleverd die separaat of in combinatie ingezet kunnen worden, al dan niet met DiGiCo D2 racks. "Via de Lake LM44 processors worden de uitgangen van de mengtafel op de diverse versterkers aangesloten", vertelt Dijkstra. "Gasttechnici krijgen een draadloze laptop tot hun beschikking om hun eigen eq en delay settings op het systeem los te laten. Alle in- en uitgangen van de genoemde apparatuur�is zowel in hardware als in software vrij te patchen. Zo staat veelzijdigheid in dienst van de workflow en de effici�ntie."

Het oproep/afluistersysteem maakt gebruik van Symetrix Radius processors, in combinatie met Powersoft Ottocanali achtkanaals 100V install versterkers en meer dan 200 stuks Martin Audio C48T, CDD5 en CD6 luidsprekers. "Het systeem maakt het mogelijk in vrijwel elke ruimte lokaal volume te regelen en op een aantal plekken is daarnaast een bronkeuzemogelijkheid, waarbij gebruiker kan kiezen uit een meeluistersignaal uit de grote of kleine zaal of een eigen lokale bron", geeft Dijkstra aan.

Om het�eerdergenoemde�adagium van consultant Kemland kracht bij te zetten is het Symetrix systeem uitgevoerd met een 40 input en 88 output matrix, die signalen van Intercom en op verzoek van opdrachtgever ook processing van het galm/surroundsysteem voor zijn rekening neemt. In samenwerking met de leverancier van het galmsysteem heeft AFS de mogelijkheid geschapen om de versterkers en luidsprekers open te stellen voor film- en theatersurroundeffecten. Dit laatste gebeurt via speciaal voor dit doel extra ingebrachte en geprogrammeerde Symetrix Radius processors. Toewijzing van afluistersignalen aan kleedkamers gaat snel en intu�tief via twee MSI touchscreen computers, te bedienen door zowel de huistechnici als bij de balie van de backoffice. "Uiteraard is hier door de programmeurs van AFS een gebruikersvriendelijke interface ontworpen en is de nodige beveiliging ingebouwd om ervoor te zorgen dat de juiste boodschappen op de juiste plek komen", aldus Dijkstra.

Voor de broodnodige communicatie in een dergelijk complex is een uitgebreid intercomsysteem gerealiseerd op basis van een Clear-com Eclipse HX Delta matrix, waarop 12 kanalen HelixNet posten en 6 posten draadloze Freespeak II bij elkaar komen. De 12 kanalen HelixNet bieden ruimschoots plek aan gescheiden kringen voor geluid, licht, trekkenwand en regie. Het draadloze Freespeak II systeem biedt de gebruiker daarnaast mobiliteit en heeft de unieke eigenschap dat er een schier oneindig aantal kanalen kunnen worden gerealiseerd. Door modulair antennes te plaatsen kan er dekking op de gehele locatie worden verkregen.�Dijkstra: "Een bijzondere koppeling is gemaakt tussen de Clear-com Eclipse matrix en het Symetrix oproep/afluistersysteem waarmee de mogelijkheid is gecre�erd om vanaf een draadloze beltpack, de inspicientenlessenaar of een vaste intercompost een oproep te doen naar een kleedkamer (zone) of omgekeerd."

"Alle floormonitors zijn type d&b audiotechnik MAX-II aangestuurd door D20 amps. Het slechthorendensysteem in beide zalen is van Phonak en draadloze microfoons allemaal van het onvolprezen Shure ULX-D", geeft Dijkstra verder aan. "Uiteraard is alle infrastructuur afgemonteerd op de inmiddels bekende AFS aluminium gegraveerde panelen, waarbij we deze keer ook de connectoren van onze collega's Controllux, Trekwerk, ACS en aannemer Dura Vermeer in dezelfde professionele uitvoering hebben meegenomen en afgemonteerd."

Waar Ampco Flashlight in het nieuwe Atlas Theater tekende voor de geluidstechniek, deed Controllux dat voor het licht. Zowel de grote al de kleine zaal werd door Controllux van een complete lichtinstallatie voorzien, waarbij het ging om een complete dimmer- en schijnwerperinrichting.�"Doordat de gemeente Emmen ook de exploitatie voor de komende twintig jaar bij Dura Vermeer heeft neergelegd, werd dat bedrijf gepusht voor de kwalitatief allerbeste oplossingen te gaan", legt Kuno van Velzen van Controllux uit. "Alles wat in die twintig jaar bijvoorbeeld vervangen moet worden, komt namelijk ook op hun bordje terecht. Op die manier zijn ze bij Controllux uitgekomen en is bijvoorbeeld gekozen voor een merk als Niethammer toen schijnwerpers uitgezocht werden. E�n ding weet je namelijk zeker: als je een Niethammer twintig jaar lang goed onderhoudt, dan brandt 'ie aan het eind van de rit gewoon nog. Bij andere fabrikanten is die kwaliteit soms toch wat minder."

Ruim een jaar geleden werd Controllux door Theateradvies�benaderd om een offerte te doen voor de plannen in het Atlas Theater. Van Velzen: "Wij zijn van origine ADB, waar vroeger Niethammer onder viel. Niethammer is inmiddels weer een onafhankelijk Duits bedrijf, maar wij zijn daar nog altijd vertegenwoordiger van. De mensen van Theater de Muzeval kenden ons al, aangezien daar ook een hoop ADB hing. Zo zijn we dus benaderd. Net als enkele andere partijen ga je dan een offerte maken en uit de vier offertes die in totaal werden ingediend, zijn wij uiteindelijk gekozen."

De opdrachtgevers (het Atlas Theater en namens hen Theateradvies) wisten precies wat ze wilden, geeft Van Velzen aan. "En dat was nogal wat. Er is nergens op beknibbeld en het theater is derhalve heel goed geoutilleerd. In onze plannen hebben we ook al meegenomen wat de komende twintig jaar vervangen zal moeten worden. Zoals gezegd zullen de Niethammers over twintig jaar, mits ze goed onderhouden worden, nog wel branden, maar moving heads zal je twee keer moeten vervangen in die tijd. Economisch gezien schrijf je die in drie jaar af en qua levensduur meestal in acht jaar. En de dimmerkast zelf staat er over twintig jaar ook gewoon nog, maar de elektronica die erin zit, die zal tegen die tijd een keer vervangen zijn. Zo hebben we, met enkele realistische aannames uiteraard, die hele lijst al voor ze kunnen invullen."

Het project in het Atlas Theater was voor Controllux niet bijzonder complex, maar het zat 'm in Emmen vooral in de grote aantallen (zie ook kader). Van Velzen: "Wat ik heel fijn vond, is dat er steeds goed overleg was tussen de verschillende partijen. Vaak zie je dat een adviseur bijvoorbeeld een lichtbedrijf en een geluidbedrijf apart benadert en dat die bedrijven vervolgens hun eigen plan gaan trekken. Dan krijg je in het theater uiteindelijk wat ik 'rommelige wandjes' noem: hier een kastje voor licht, hier eentje van een ander formaat voor het geluid en daar nog een brandmeldinstallatie. Dat ziet er niet uit. Ik zie dan liever dat een adviseur zegt: 'we zetten hier een hele diepe 19 inch kast neer, die voorzien we van stroom en daar kunnen dan alle componenten in. Dat zou ideaal zijn, want het ziet er veel netter uit. In prettig overleg met Ampco Flashlight, de gebruiker en de E-installateur hebben we in Emmen in ieder geval in twee zalen veel geluids- en lichtkastjes kunnen combineren. Nette kastjes waarin geluid en licht naast elkaar zitten. Dat doet me echt deugd?.en de klant uiteindelijk ook."

De exacte wensenlijst was al helemaal ingevuld door Theateradvies, waarmee het volgens Van Velzen prettig werken was. "Maar dat geldt eigenlijk voor alle partijen waar we mee te maken hadden. Ook met Ampco Flashlight en het team van Koos Maris (hoofd technische dienst van het Atlas Theater, red.) was het fijn werken. Wij zijn in maart daadwerkelijk begonnen met de installatie en eigenlijk is het een heel soepel traject geweest, ondanks dat de bouw van het theater op een gegeven moment een beetje achter liep op schema. Daardoor werd het soms een beetje hectisch, omdat je feitelijk in een bouwput aan het werken bent, wat dan weer funest is voor je spullen. Maar goed, ik heb wat dat betreft de afgelopen jaren veel slechtere voorbeelden gezien. Ook qua planning trouwens. Die was namelijk niet zo krap als je op andere plekken soms ziet. Het was gewoon realistisch en dat is ook wel eens fijn."

Ook in de planning werd rekening met elkaar gehouden. De aannemer had een datum gecommuniceerd waarop alle spullen in huis moesten zijn, maar daarbij gold wel ��n nadeel: op dat moment werd overal in het pand nog geboord en gezaagd. Van Velzen: "Daarom hebben wij dus alles kant en klaar gemonteerd in de originele verpakking. Daar moesten dan wel wat aanpassingen aan gedaan worden natuurlijk, maar we konden alles al wel voorzien van veiligheidskabels en stekkers en dergelijke. Al die spullen konden we vervolgens in een opslag zetten. Voor de aannemer was het dan fijn dat de spullen in ieder geval alvast binnen waren en voor Koos en zijn team was het prettig dat het nog niet in de zaal hing, omdat daar nog volop gebouwd werd. Dat zijn kleine dingen die het uiteindelijk heel wat plezieriger maken."

Voor Controllux is het Atlas Theater een prachtig visitekaartje geworden, meent Van Velzen: "Er hangen veel van onze spullen en die zijn van hoge kwaliteit. Niet om arrogant te zijn, maar we hebben de afgelopen jaren sowieso een mooie referentielijst opgebouwd. De Nieuwe Kolk in Assen, Theater de Kampanje in Den Helder, Theater de Stoep in Spijkenisse?.allemaal projecten van de laatste jaren die wij in zijn geheel hebben ingericht." Ook als hij kijkt naar het Atlas Theater, is Van Velzen oprecht trots op het resultaat: "Ja, het is voor ons een heel mooi project geweest en ik moet zeggen dat ik het gebouw ook �cht mooi vind geworden. Dat is ook lang niet altijd zo?."

Het�Atlas Theater, een ontwerp van de Deense architect Henning Larsen, is een multifunctioneel�theatergebouw� in�Emmen. Naast twee theaterzalen, waarin het Muzeval theater zijn nieuwe onderdak heeft gevonden, omvat het complex ook een congrescentrum, horecagelegenheden en kantoren. Daarnaast fungeert het gebouw als toegangspoort tot�Wildlands Adventure Zoo Emmen, verhuisd vanuit het centrum naar deze nieuwe locatie. Wij bekeken de technische inrichting van Ampco Flashlight en Controllux.

Foto's Jorrit Lousberg en Kuno van Velzen

theater&podia Project

"Gasttechnici krijgen een draadloze laptop tot hun beschikking om hun eigen eq en delay settings op het systeem los te laten."

"Er is nergens op beknibbeld en het theater is derhalve heel goed geoutilleerd."